Το Μάη του 2014 θα έχουμε αυτοδιοικητικές εκλογές μαζί με τις Ευρωεκλογές. Η σημασία τους έτσι και αλλιώς είναι δεδομένη. Θα είναι οι πρώτες εκλογές που θα αναδείξουν τοπική εξουσία (σε Δήμο και Περιφέρεια) με πλήρη πενταετή θητεία. Ακόμα θα είναι σημαντικές γιατί θα επηρεάσουν καθοριστικά τις γενικότερες εξελίξεις στη χώρα, αλλά και θα επηρεαστούν από αυτές, ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
Στο Δήμο μας, όπως και πανελλαδικά, ο λαός βιώνει τα αποτελέσματα των διαδοχικών μνημονίων. Οι άνθρωποι βλέπουν τη ζωή τους να αλλάζει δραματικά. Κάθε τόσο στοχοποιείται και μια άλλη κοινωνική ομάδα. Ακόμα και όσοι ήλπιζαν πως θα τη γλιτώσουν ή θα μπει η ζωή τους μετά από μερικές “μεταρρυθμίσεις”σε κανονικούς ρυθμούς, βλέπουν ότι η “νύχτα” είναι πολύ μεγάλη και το “ξημέρωμα” δεν έρχεται. Το Άργος, το εμπορικό και βιοτεχνικό κέντρο του νομού και όχι μόνο, μπήκε σε βαθιά παρακμή. Οι επαγγελματίες και έμποροι της πόλης βρίσκονται σε απόγνωση. Κάθε σπίτι με ανέργους. Τα ενοικιαστήρια και τα κλειστά καταστήματα δίνουν την εικόνα. Τα εσπεριδοειδή αλλά και τα άλλα αγροτικά προϊόντα, που έδιναν ζωή στα χωριά μας, αλλά και στην πόλη, δεν αποδίδουν πια. Βέβαια στην ύπαιθρο, αναζητούνται διάφορες εναλλακτικές λύσεις με κάποιο κήπο, το ελαιόλαδο, κάποια οικόσιτα ζώα, ξύλα για θέρμανση κλπ. Και εδώ όμως η ανεργία και η ανέχεια είναι κυρίαρχα. Και στο Άργος και στα χωριά πληθαίνουν τα νοικοκυριά που δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ και του νερού, που στερούνται τα φάρμακα και όλα τα στοιχειώδη. Άνθρωποι και ιδιαίτερα μικρά παιδιά υποσιτίζονται. Βέβαια για τα χωριά του Δήμου μας, ιδίως τα πιο ορεινά, κυρίαρχη είναι η εγκατάλειψη και η γήρανση του πληθυσμού. Μέσα σ’ αυτή τη ζοφερή κατάσταση, οι πολίτες, αφού ένιωσαν να τους αυτοενοχοποιούν και να τους διχάζουν στρέφοντας τον έναν εναντίον του άλλου, έστω και σαστισμένοι, αναζητούν εναλλακτική λύση.
Και με την αυτοδιοίκηση τι γίνεται; Μετά την πρώτη εφαρμογή του “Kαλλικράτη”, με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες, φτάσαμε πια να μιλάμε όχι απλά για προβληματική Αυτοδιοίκηση, αλλά για τον κίνδυνο να μετατραπεί αυτή σε “κλινικά νεκρή”. O δήμος μας, ο δήμος με το ιστορικό όνομα Άργους – Μυκηνών, με τον “Καλλικράτη” συγκεντρώνει σχεδόν τη μισή Αργολίδα. Ένωσαν με το “ζόρι” την πόλη του Άργους με 37 μικρά και μεγάλα χωριά (άλλα χωριά δυναμικά με δυνατότητες ανάπτυξης και άλλα σε εγκατάλειψη, άλλα παραλιακά και άλλα ορεινά, άλλα με δυνατότητες πρόσβασης και άλλα απομακρυσμένα κλπ). Δε σεβάστηκαν ίσως το βασικότερο χαρακτηριστικό της αυτοδιοίκησης, που είναι η ανάγκη της εγγύτητας στον πολίτη και τις ανάγκες του. Μπέρδεψαν σκόπιμα την έννοια της Διοίκησης, με αυτήν της Αυτοδιοίκησης. Βέβαια ακόμα θυμόμαστε τους πανηγυρισμούς και τους προεκλογικούς λόγους των υποψηφίων δημάρχων μας για το σοφό σχέδιο του “Καλλικράτη”, για τις τεράστιες δυνατότητες προγραμματισμού και τεχνικών έργων που θα ξανοίγονταν κλπ. Δε δέχονταν πως ο “Καλλικράτης” ήταν η εφαρμογή του μνημόνιου στην Αυτοδιοίκηση, αλλά ήταν μια αναγκαία “μεταρρύθμιση”. Τώρα βέβαια διαμαρτύρονται (χωρίς να παύουν να είναι επί της ουσίας “μνημονιοκαλλικρατικοί”) για την περικοπή κατά 60% των πόρων της αυτοδιοίκησης και την αναμενόμενη νέα μείωση. Έτσι όμως δεν είναι δυνατό να στηριχτούν κοινωνικές δομές αλληλεγγύης, που τόσο ανάγκη έχουν οι πολίτες, ιδίως αυτοί που η κρίση τους καταστρέφει καθημερινά. Υπάρχει έλλειψη τεχνικών μέσων και αδυναμία να λειτουργήσει ο Δήμος σε τέτοια έκταση. Επιπλέον καθεστώς ανασφάλειας των εργαζομένων στην Αυτοδιοίκηση (κινητικότητα, απολύσεις κλπ). Πρόσφατα μάλιστα είδαμε και τον πρωθυπουργό, αντί για την ενίσχυση της αυτοδιοίκησης με επαρκείς θεσμοθετημένους πόρους από τον προϋπολογισμό, να προτείνει τη μετατροπή των δήμων σε φοροεισπράκτορες. Να κυνηγούν δηλαδή οι Δήμοι τους πολίτες για τα χαράτσια και τα τέλη ακινήτων. Βέβαια ετοιμάζονται και άλλα τεχνάσματα από την κυβέρνηση, ακόμα και με την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Φαίνεται πως ο πάλαι ποτέ κραταιός δικομματισμός που έδινε χρίσματα, τώρα αφού κατέρρευσε, μιλά για απομάκρυνση των κομμάτων από την αυτοδιοίκηση. Το πολύ – πολύ θα επιχειρήσουν η λαϊκή οργή να οδηγηθεί στην κάλπη των ευρωεκλογών. Αναμένεται συχνά να βλέπουμε κυβερνητικούς υποψηφίους να ισχυρίζονται πως είναι “ανεξάρτητοι”, ή να διαφοροποιούνται στα λόγια από κάποιες μνημονιακές και καλλικρατικές πολιτικές, φοβούμενοι ότι θα τους τιμωρήσουν oι δημότες, που καταστράφηκε η ζωή τους.
Σχετικά με τα χαρακτηριστικά του υποψηφίου δημάρχου, πρέπει να μην προσωποποιεί τη βασικότερη αδυναμία του “Καλλικράτη”, που είναι ο “Δημαρχοκεντρισμός”. Σίγουρα έχουμε ανάγκη από αποφασιστικό δήμαρχο, αλλά όχι θορυβώδη, από λαϊκό άνθρωπο αλλά όχι παντογνώστη ηγέτη, από δήμαρχο που αισθάνεται την ατομική ευθύνη, αλλά δε χρησιμοποιεί τόσο συχνά τη λέξη “εγώ” και το “κατόπιν ενεργειών μου”. Βέβαια εδώ δεν μας απασχολεί η ιδιομορφία ή ο χαρακτήρας του καθενός. Έτσι και αλλιώς όλοι μοναδικοί είμαστε. Αλλά δεν είναι ότι καλύτερο να κατακεραυνώνει ο δήμαρχος με χαρακτηρισμούς “θα τους κρίνει ο λαός…” “θα λογοδοτήσουν…” κλπ, όσους κάνουν κριτική.
Κάποιοι λένε, και τι θέλετε να κάνει ο Δήμος; Μήπως δεν ασχολήθηκε, δεν έτρεξε, δεν έκανε έργο ο δήμαρχος; Και τέλος πάντων τι θα κάνετε εσείς; Υπάρχει κάποια άλλη λύση επί της ουσίας ή μόνο λόγια;
Είναι γνωστό πως βρίσκεται σε εξέλιξη μια πρωτοβουλία για ίδρυση ριζοσπαστικής κίνησης ανατροπής της κατάστασης στα δημοτικά πράγματα. Δόθηκε στη δημοσιότητα ένα σχέδιο διακήρυξης, ένα κείμενο με τις βασικές αρχές, που έτσι και αλλιώς τέθηκε σε δημόσια συζήτηση. Από κάποιους εκφράστηκε η άποψη πως κακώς συνδέονται οι δημοτικές εκλογές με τη γενικότερη κατάσταση στη χώρα. Λένε πως εδώ έχουμε εκλογές για την αυτοδιοίκηση. Τι δουλειά έχουν τα κεντρικά πολιτικά ζητήματα; Είναι αλήθεια πως τα πρόσωπα και τα τοπικά προβλήματα, αποτελούν βασικό στοιχείο στην πολιτική και ιδιαίτερα στην αυτοδιοίκηση .
-Μπορεί όμως για παράδειγμα μια δημοτική παράταξη να στηρίξει και να στηριχτεί σε μαζικά κινήματα, σε μαζικούς φορείς του χώρου, σε συλλογικές, συνεταιριστικές προσπάθειες των ανθρώπων, αν πιστεύουν μόνο στους νόμους της αγοράς και εχθρεύονται κάθε τι το δημόσιο; Το μυαλό τους θα είναι στην εκχώρηση των όποιων έργων στους ιδιώτες, το πολύ – πολύ μέσω ΣΔΙΤ. Το βλέπουμε στις αναζητήσεις τους και τις επιλογές τους στα δύο μεγάλα ζητήματα (νερό και απορρίμματα), όπου το μεγάλο, κρατικοδίαιτο, διαπλεκόμενο κεφάλαιο επιλέγει να δράσει μέσω της αυτοδιοίκησης .
-Μπορεί να σκέφτεται κάποιος συλλογικά, να βλέπει ίσους τους πολίτες, αν το βασικό στοιχείο στη σκέψη και τη δράση του είναι το ρουσφέτι, και η συναλλαγή σε κάθε πρόβλημα των δημοτών; Είναι αλήθεια πως η τεράστια σε έκταση και βάθος κρίση δεν ωθεί μόνο προς τη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη και τον αγώνα, αλλά και στην ιδιώτευση και στην αναζήτηση ατομικών λύσεων, προσφέροντας αρκετή “πελατεία“ στους επιτήδειους. Το ζήτημα είναι πώς να μετατρέπονται τα πολλά ατομικά προβλήματα, σε συλλογικές αγωνιστικές διεκδικήσεις και λύσεις και όχι να αξιοποιούνται τα συλλογικά αιτήματα για ατομική συναλλαγή, για να εξασφαλίζεται έτσι η εκλογική πελατεία.
-Στο ίδιο πνεύμα βέβαια και η φάμπρικα με τις απ’ ευθείας αναθέσεις, που έχει γίνει ο κανόνας για τη σημερινή δημοτική αρχή, και μπορεί συνδέεται με την όποια συναλλαγή και αδιαφάνεια.
-Τέλος δεν αποκλείεται να δούμε σειρά προεκλογικών υποσχέσεων για “προνομιακά” προγράμματα και χρηματοδοτήσεις στους δήμους του νομού μας, αφού για πρώτη φορά διαθέτουμε υπουργό και υφυπουργό από το νομό.
Το θέμα είναι αν είναι εφικτή μια εναλλακτική λύση και ποια θα μπορούσε να είναι αυτή;
Θα μπορούσε ο δήμαρχος και το συμβούλιο, ο Δήμος συνολικά, να πρωτοστατούν μαζί με κάθε συλλογικότητα, μαζί με κάθε φορέα που κινητοποιείται για την απαλλαγή της χώρας και της αυτοδιοίκησης από τα μνημόνια και τη δημοκρατική ανατροπή της κατάστασης που ζούμε; Να αντιστέκονται μαζί με τους δημότες στην εφαρμογή των “Μνημονιοκαλλικρατικών” νεοφιλελεύθερων μέτρων στο Δήμο μας και καθορίζουν τη δυστυχία που ζούμε και τα αδιέξοδα των δήμων;
Θα μπορούσε να υπάρξει μια δημοτική αρχή που να δείξει στην πράξη την πίστη στη Δημοκρατία, στην πραγματική εξουσία του δημότη; Να λειτουργήσουν ουσιαστικά τα ξεχασμένα τοπικά συμβούλια. Να γίνει θεσμός η “λαϊκή συνέλευση” και βέβαια όχι για να λέει η δημοτική αρχή τα επιτεύγματά της, αλλά κυρίως για να ακούει τους πολίτες; Ο Δήμος, τόσο στο Άργος, όσο και στα χωριά, να εξελιχτεί σε κύτταρο δημοκρατίας, με διαρκές μέτωπο κατά του φασισμού, βαθιάς κατανόησης της ανάγκης για συμμετοχή του δημότη στα κοινά πράγματα, για την αναγκαιότητα της αλληλεγγύης, για την αγωνιστική διεκδίκηση των συλλογικών αιτημάτων, για την καλλιέργεια του αισθήματος της ευθύνης του καθενός; Βέβαια η δημοκρατία από μόνη της δεν φτάνει για να λυθούν τα προβλήματα. Καθορίζει όμως πολλά πράγματα, από την εκπόνηση των προγραμμάτων, το συμμετοχικό προϋπολογισμό, την ενεργοποίηση του δημότη και τελικά την επιτυχία των κοινών στόχων. Εννοείται πως ο Δήμος αγωνίζεται για τη στήριξη κυρίως των πιο φτωχών ανθρώπων, αφού όσοι είναι ακόμα πλούσιοι, δεν έχουν και τόσο ανάγκη το Δήμο και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Βασικότατο στοιχείο της δράσης του να είναι η στήριξη των κοινωνικών υπηρεσιών και των δομών αλληλεγγύης, για να αποσοβηθεί η ανθρωπιστική κρίση.
Ακόμα πώς να λυθεί το βασικότατο πρόβλημα των σκουπιδιών και των απορριμμάτων, αν ο Δήμος επαναπαύεται και το εκχωρεί αποκλειστικά στην Περιφέρεια; Το πολύ πολύ να διαμαρτύρονται (πλειοψηφία και αντιπολίτευση) για την χωροθέτηση των δεματοποιητών ή του σταθμού μεταφόρτωσης στη Ν.Κίο. Συμφωνούν όμως στα ΣΔΙΤ και την μετατροπή των σκουπιδιών σε φάμπρικα για τους διάφορους διαπλεκόμενους, με το φόρτωμα νέων υπέρογκων οικονομικών βαρών στα νοικοκυριά. Είναι πολύ μεγάλη η ευθύνη τους για το ότι δεν έκαναν κάτι για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των δημοτών στο θέμα της διαλογής των απορριμμάτων με ξεχωριστούς κάδους, της κομποστοποίησης και της λιπασματοποίησης. Για την επεξεργασία ολοκληρωμένου σχεδίου και προώθηση μικρών μονάδων διαχείρισης . Τώρα, υπό το βάρος των προστίμων από την Ε.Ε., συμφωνούν, με την καθόλου σύγχρονη μέθοδο, όπως κακώς ισχυρίζονται, στη διαχείριση των σύμμεικτων απορριμμάτων, με την καταστροφική για το περιβάλλον και κοστοβόρα επιλογή της Περιφέρειας. Μπορεί να φανταστούμε μια δημοτική αρχή που (με την επιστημονική επεξεργασία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος, ίσως σε συνεργασία με το δήμο Ναυπλίου) να πρωτοστατεί για να πειστούν οι πολίτες για την ανάγκη της συμμετοχής τους στη διαχείριση των απορριμμάτων; Μη μας πουν πως αυτά δε γίνονται; Φαίνεται πως ίσως κρατούν τις δυνάμεις τους για να οργώσουν τα χωριά και τις γειτονιές για ψηφοθηρία στη διάρκεια των εκλογών.
Το ίδιο ισχύει και για το κρισιμότατο θέμα των υδάτων και τον Ανάβαλο. Όλο και μηχανεύονται τρόπους για κάποια ιδιωτικοποίηση. Ειδικά με το νερό στην πόλη, υπάρχει ζήτημα με τα δυσβάσταχτα ποσά που βαρύνουν τα νοικοκυριά, αλλά και συνολικά στο δήμο για το κόστος της ύδρευσης και την ποιότητα του νερού.
Θεωρούμε πως ο Δήμος δεν είναι μόνο το Άργος και ιδιαίτερα η πλατεία του. Δεν μας χρειάζονται έργα εντυπωσιακά (πχ το έργο της ανάπλασης της πλατείας με τα φαντασμαγορικά σχέδια με τα νερά). Είναι τραγικό για μια πόλη σαν το Άργος, για πολλά χρόνια να μη διαθέτει μια αίθουσα για συζητήσεις και εκδηλώσεις, ένα δημόσιο πολυχώρο, ένα πνευματικό κέντρο, εκτός από το Εργατικό Κέντρο. Είναι απαράδεχτο να δίνονται ακόμα θεατρικές παραστάσεις στο Μπουσουλοπούλειο. Ακόμα προβληματική είναι η λύση που δόθηκε με την ενοικίαση του Δημαρχείου. Ζήτημα σοβαρό υπάρχει με τη λειτουργία της πόλης, το κυκλοφοριακό, το πώς λύνεται το πρόβλημα με το ΚΤΕΛ, την άναρχη και αυθαίρετη χρήση των δημόσιων χώρων από τα καταστήματα κλπ. Βέβαια συνολικά πρέπει να αλλάξει η αντίληψη για τον πολιτισμό. Να ενισχυθεί η ερασιτεχνική δημιουργία. Ακόμα κάπως αλλιώς πρέπει να “αξιοποιηθεί “ η μακραίωνη ιστορία του τόπου μας και να αναδειχθούν οι αρχαιότητες, χωρίς Μεγαλέξανδρους και Ηρακλείς.
Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικό, είναι ένα σχέδιο συμβολής του δήμου στην παραγωγική ανασυγκρότηση της περιοχής που μπορεί να εκπονηθεί σε συνεργασία με τους φορείς (επιμελητήριο, εμπορικός σύλλογος, συνεταιρισμοί κλπ). Όπως ένα κέντρο Μυκηναϊκών – Ομηρικών σπουδών, ένα κέντρο φυτοπροστασίας και μελέτης νέων ποικιλιών εσπεριδοειδών, για το ελαιόλαδο, για ένα δίκτυο ασφαλών ποδηλατοδρόμων που να συνδέει τους αρχαιολογικούς χώρους και τα άλλα αξιοθέατα για να παραμένουν οι τουρίστες στο χώρο και να μοιράζεται το τουριστικό προϊόν ευρύτερα, για το σιδηρόδρομο που κατάργησαν, για τη μελέτη και προστασία του αργολικού κόλπου, μέτρα για την επιβίωση των ορεινών χωριών κλπ.) .
Διεκδικούμε να οργανώσουμε, πέρα από τα καθιερωμένα την ύπαρξη και λειτουργία της κίνησης. Να επιλέξουμε ανοιχτά τους ανθρώπους που θα μας εκπροσωπούν, τις βασικές επιτροπές, που σε επαφή με την κοινωνία και τους φορείς της θα διαμορφώσουν τις θέσεις, την παρουσία μας και το πρόγραμμά μας. Να μην είναι η μοναδική βάση για την όποια ενότητά μας μόνο ο υποψήφιος δήμαρχος ή η αντιπολίτευση στην υπάρχουσα δημοτική αρχή, αλλά κυρίως οι θέσεις μας και το πρόγραμμά μας. Διεκδικούμε την αλλαγή των πρωταγωνιστών. Να έρθουν στο προσκήνιο ανιδιοτελείς, καταξιωμένοι πολίτες και να μην ανακυκλώνονται οι ίδιοι τοπικοί “παράγοντες”. Φιλοδοξούμε, διαμορφώνοντας το πρόγραμμά μας, να επικοινωνήσουμε με τους πιο δραστήριους πολίτες, φορείς και συλλογικότητες, επιδιώκοντας να είναι αυτοί που θα στελεχώσουν την κίνηση. Σίγουρα δεν κατέχουμε την απόλυτη αλήθεια. Η κίνηση θα μπορούσε να συνεργαστεί στην πορεία και με άλλες κινήσεις, πρόσωπα ή συλλογικότητες, που μπορεί να συμπίπτουμε στα βασικά.
Προγραμματίζουμε την ιδρυτική μας συνέλευση, για την Κυριακή 24 Νοέμβρη, στο Εργατικό Κέντρο Άργους, στις 11.00 πμ. Ελπίζουμε, εντείνοντας τις προσπάθειες συλλογής υπογραφών και συζήτησης με τους δημότες στις γειτονιές του Άργους και στα χωριά, να έχουμε μαζική συμμετοχή. Κόντρα στο πνεύμα της ιδιώτευσης και της απαξίας της συμμετοχής στα κοινά, να πείσουμε, όσο περισσότερους ανιδιοτελείς πολίτες γίνεται και ιδιαίτερα τους νέους και νέες, που αναζητούν ριζοσπαστική ανατροπή στα δημοτικά πράγματα, και όχι μόνο, να κάνουν δική τους υπόθεση την ίδρυση, ύπαρξη και δράση της ριζοσπαστικής αυτοδιοικητικής κίνησης.
Αισιοδοξούμε.
Άργος 14. 11. 2013 Γιώργος Αντωνόπουλος
