Του Παναγιώτη Δ. Υφαντή
Η αιφνιδιαστική τροπολογία για τα καζίνο φαίνεται να έχει εξαιρετικά πλούσιο παρασκήνιο. Πώς αλλάζει τα δεδομένα στην αγορά, δημιουργώντας υπόνοιες ότι λειτουργεί εις βάρος ορισμένων επιχειρηματικών σχημάτων και προς όφελος κάποιων άλλων.
Τελικά, μια τροπολογία για τα καζίνο σε άσχετο νομοσχέδιο (για την «Εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου»!) μπορεί να αποδειχτεί πιο εύγλωττη από χίλιες φωτογραφίες!
O υπουργός Οικονομικών Ι. Στουρνάρας επέλεξε να καταθέσει την τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο του υπ. Εσωτερικών, αργά το μεσημέρι της περασμένης Παρασκευής κι ενώ είχε ολοκληρωθεί η συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή. Με αυτόν τον τρόπο η τροπολογία προωθείται άρον-άρον για ψήφιση στη σημερινή συνεδρίαση (Τρίτη 8 Απριλίου).
Ο τρόπος και ο χρόνος που επέλεξε η κυβέρνηση να καταθέσει τη σχετική ρύθμιση πυροδότησαν ερμηνείες για «ριγμένους» και ενδεχόμενους«ευνοημένους» επιχειρηματικούς ομίλους.
Κάποιες ερμηνείες, μάλιστα, αποδίδουν στην κυβέρνηση την πρόθεση να προλειάνει το έδαφος προκειμένου να
αναμορφωθεί πλήρως η αγορά τυχερών παιχνιδιών. Εξέλιξη από την οποία, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, αναμένεται να επωφεληθούν συγκεκριμένα επιχειρηματικά σχήματα που έχουν εξασφαλίσει ήδη καλύτερες θέσεις.
Αποτελεί κοινό τόπο πως, επί της ουσίας, ελληνική αγορά καζίνο πρακτικά δεν υφίσταται και πως ο χώρος ελέγχεται από δύο σχήματα: τη Regency Entertainment (Καζίνο Μοντ Πρανές και Θεσ/νίκης) και το Club Casino Loutraki. Το μεν πρώτο είναι συμφερόντων των ομίλων Λασκαρίδη και Μπόμπολα, ενώ το δεύτερο ελέγχεται από Ισραηλινούς μετόχους, με τον Δήμο Λουτρακίου να διατηρεί επίσης ποσοστό.
Τα δύο σχήματα συγκρούονται για τον έλεγχο της αγοράς της Αττικής, τη μεγαλύτερη της χώρας. Το δέλεαρ γίνεται ακόμα ισχυρότερο εξαιτίας της αναμενόμενης ενίσχυσης της τουριστικής κίνησης προς την Αθήνα τα επόμενα χρόνια, λόγω και της αύξησης των επιβατών κρουαζιέρας.
Έτσι, οποιαδήποτε ρύθμιση που μπορεί να θίγει το ένα σχήμα αυτομάτως ευνοεί το αντίπαλο στρατόπεδο.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αναφέρει ότι αλλάζει απλώς τον τρόπο απόδοσης των φόρων από τα καζίνο στο Δημόσιο και τους φορείς του (Τοπική Αυτοδιοίκηση, ΕΟΤ). Στο εξής τα ποσά θα αποδίδονται… αυθημερόν (αντί ανά μήνα), ηλεκτρονικά στην Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων, ενώ σε περίπτωση μη καταβολής θα μπαίνει λουκέτο μέχρι την εξόφληση της οφειλής!
Καινοφανής ρύθμιση, ωστόσο, αφού, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, δεν υπάρχει ανάλογο προηγούμενο σε άλλη χώρα του κόσμου!
Εξίσου αξιοπερίεργο όμως είναι ότι η είσπραξη θα γίνεται πλέον όχι από το Δημόσιο, αλλά από μια… Ανεξάρτητη Αρχή (την ΕΕΕΠ) που έχει ως ρόλο την εποπτεία της αγοράς τυχερών παιχνιδιών.
«Θιγμένο» από την τροπολογία εμφανίζεται να είναι, ουσιαστικά, μόνο το Καζίνο Λουτρακίου, το οποίο φέρεται να μην έχει ρυθμίσει οφειλές του τρέχοντος έτους, ύψους 4 εκατ. ευρώ προς το Δημόσιο, ενώ υποχρεώσεις 21 εκατ. ευρώ έχουν ρυθμιστεί σε 36 δόσεις κι εκκρεμεί αίτημα της εταιρείας να παραταθεί η εξόφλησή τους σε 90 δόσεις.
Τα υπόλοιπα καζίνο εμφανίζονται να έχουν ρυθμίσει το σύνολο των οφειλών τους προς το Δημόσιο.
Αυτονόητη υποχρέωση της εκάστοτε κυβέρνησης είναι να εισπράξει μέχρι και το τελευταίο ευρώ που οφείλουν οι επιχειρήσεις στο Δημόσιο. Γιατί, όμως, δεν επέλεξε να επιβάλει μια ρύθμιση που θα αφορά το σύνολο των οφειλών των επιχειρήσεων τυχερών παιχνιδιών προς το κράτος;
Το ελληνικό δημόσιο, για παράδειγμα, είναι υποχρεωμένο βάσει απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (για την οποία δεν κατατέθηκε έφεση ούτε από το ελληνικό δημόσιο ούτε από τους θιγόμενους μετόχους) να ανακτήσει ποσό που εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 215 εκατ. ευρώ από τη Regency Entertainment εξαιτίας μειωμένου εισιτηρίου εισόδου που ίσχυε επί χρόνια σε ορισμένα ελληνικά καζίνο, μεταξύ των οποίων της Πάρνηθας και της Θεσ/νίκης.
Έτσι όμως, η κυβέρνηση εμφανίζεται να επιδιώκει επιλεκτικά την είσπραξη μόνο κάποιων οφειλών των καζίνο προς το Δημόσιο, αλλά όχι όλες τις οφειλές τους. Θέμα το οποίο προφανώς θα έπρεπε να είναι αντικείμενοσυνολικής κυβερνητικής παρέμβασης στον χώρο των τυχερών παιχνιδιών.
Επιπλέον, γιατί να εξαιρείται ο ΟΠΑΠ από την υποχρέωση αυθημερόν απόδοσης των προβλεπόμενων φόρων, εν όψει μάλιστα και της εισαγωγής των videolotto;
Διαβάζοντας επίσης τη σχετική τροπολογία, σχηματίζει κανείς την εντύπωση πως από την 1η/5/2014 στην ελληνική αγορά καζίνο ισχύουν δύο συντελεστές φορολόγησης: 30% για τα καζίνο Αττικής, Θεσ/νίκης, Κρήτης, Κέρκυρας, Ρόδου, Αχαΐας και 20% στα υπόλοιπα (Λουτρακίου, Πόρτο Καράς, Θράκης, Σύρου).
Εντελώς άλλα, όμως, ισχύουν στην πραγματικότητα. Για την ακρίβεια οι συντελεστές φορολόγησης διαμορφώνονται στο 37% στο καζίνο Λουτρακίου, στο 34% στα καζίνο Πάρνηθας, Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Ρόδου και Ρίου και στο 24% στις άλλες περιοχές.
Συντελεστής φόρου 30% δεν εφαρμόζεται σε κανένα ελληνικό καζίνο. Με αυτό το ποσοστό φορολογείται μόνο ο ΟΠΑΠ.
Εύλογα ερωτήματα για την τεκμηρίωση της τροπολογίας προκαλεί ακόμη η αναφορά σε καζίνο στην Κρήτη.Κι αυτό καθώς οι άδειες για καζίνο στην Κρήτη, την Ήπειρο και τη Φλώρινα που υπήρχαν στον αρχικό νόμο του 1994 ακυρώθηκαν το 2002 από τον τότε υπουργό Ανάπτυξης Άκη Τσοχατζόπουλο!
Εκτός αν η αναφορά σε καζίνο στην Κρήτη δεν οφείλεται σε λάθος, όπως θα φανταζόταν κανείς, αλλά προδιαγράφει μελλοντικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, όπως υποστηρίζουν άλλοι.
Η χρονική στιγμή της τροπολογίας συνδέθηκε, σχεδόν αυτόματα, με τον προαπαιτούμενο όρο για τη δυνατότητα λειτουργίας καζίνο στο Ελληνικό που έθεσε στην κυβέρνηση μέσω του ΤΑΙΠΕΔ η νικήτρια του διαγωνισμού Lamda Development του ομίλου Λάτση.
Η αναφορά του επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ για «άδεια καζίνο» και όχι «νέα άδεια καζίνο» πυροδότησε τα σενάρια. Κι αυτό καθώς το ΤΑΙΠΕΔ έχει συμμετοχή σε μία μόνο άδεια καζίνο. Αυτή της Πάρνηθας, όπου ελέγχει το 49%. Το 51% ελέγχεται πρωτίστως από τον όμιλο Λασκαρίδη και δευτερευόντως από εταιρεία του ομίλου
Μπόμπολα.
Η συμφωνία για την παραχώρηση του Ελληνικού στον όμιλο Σπ. Λάτση ενίσχυσε τη φημολογία για προδιαγραφόμενη μετεγκατάσταση του Καζίνο Πάρνηθας στο Ελληνικό. Σχετικό αίτημα «καθόδου» άλλωστε είχε υποβάλει πρόσφατα ο όμιλος Λασκαρίδη.
Εκείνοι όμως που ερμηνεύουν την τροπολογία ως κυβερνητική παρέμβαση υπέρ της μεταφοράς του /Καζίνο Πάρνηθας στο Ελληνικό προχωρούν ένα βήμα παρακάτω. Υποστηρίζουν ότι το μεγάλο αγκάθι στη μετακόμιση είναι η ύπαρξη του καζίνο Λουτρακίου. Το οποίο θα λειτουργούσε ως άμεσος ανταγωνιστής του νέου καζίνο στο Ελληνικό. Εκτός, λένε, αν το Λουτράκι έκλεινε.
Στελέχη της αγοράς που έχουν παρακολουθήσει στενά τους διαγωνισμούς για την παραχώρηση των αδειών καζίνο εξηγούν πως στην περίπτωση του Λουτρακίου έγιναν διάφορα. Διευκρινίζουν, μάλιστα, πως το Καζίνο Λουτρακίου βρέθηκε αντί για 24% φόρο να πληρώνει 37%.
Σύμφωνα με αυτές τις πηγές (απολύτως αξιόπιστες) αυτό ήταν το αντάλλαγμα που κλήθηκε να πληρώσει το Καζίνο Λουτρακίου για να μην δοθεί μία επιπλέον άδεια στον Φλοίσβο. Λέγεται, μάλιστα, ότι υπήρξε σχετικό συμφωνητικό γι’ αυτό, το οποίο όμως αναζητήθηκε πολλές φορές στο Λογιστήριο του Κράτους, αλλά δεν… βρέθηκε ποτέ. Παρ’ όλα αυτά το καζίνο καταβάλλει 37% φόρο.
Ας σημειωθεί πως μόνο φέτος το ελληνικό δημόσιο πρόκειται να πληρώσει αποζημίωση 17 εκατ. ευρώ στην κοινοπραξία που είχε αναδειχθεί νικήτρια στον διαγωνισμό για το Καζίνο Φλοίσβου, αλλά η άδεια δεν δόθηκε ποτέ. Αλλά τόσα προβλέπεται να πληρωθούν ως αποζημίωση φέτος για την άδεια καζίνο στη Φλώρινα που, επίσης, δεν παραχωρήθηκε.
Το θέμα, όπως εξηγούν οι γνωρίζοντες, είναι πως ενδεχόμενη μετακόμιση του Καζίνο Πάρνηθας στο Ελληνικό μέσω νομοθετικής ρύθμισης θα προκαλούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις. Η κυριότερη από αυτές θα ήταν πως το Καζίνο Λουτρακίου θα έπρεπε να «επιστρέψει» στα επίπεδα φορολόγησης του 24%, έχοντας πλεονέκτημα έναντι του νέου Καζίνο Ελληνικού.
Αυτή η αλληλουχία δεδομένων οδηγεί πολλούς στην ερμηνεία ότι η συγκεκριμένη τροπολογία μπορεί να αποδειχθεί ευνοϊκή για τα σχήματα Λάτση, Λασκαρίδη, Μπόμπολα, τα οποία συνεργάζονται ήδη στον χώρο των απορριμμάτων.
Με την προϋπόθεση ότι η τροπολογία θα λειτουργήσει ως καταλύτης προκειμένου να τεθεί εκτός αγοράς ένα καζίνο όπως αυτό του Λουτρακίου, με 1.400 εργαζόμενους από την ευρύτερη περιοχή της Κορινθίας, το οποίο αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και προσπαθεί να εξασφαλίσει τις εγκρίσεις για τη διάσωσή του μέσω υπαγωγής του στο άρθρο 106β του πτωχευτικού κώδικα.
Σε κάθε περίπτωση, το οικονομικό επιτελείο θα όφειλε να ενημερώσει με ακρίβεια τους βουλευτές για την κατάσταση στην αγορά τυχερών παιχνιδιών. Κι αν επιλέξει να παρέμβει στον συγκεκριμένο χώρο, ας το κάνει ολοκληρωμένα προτείνοντας ένα σαφές νέο πλαίσιο. Με ενιαίους κανόνες που θα ισχύουν για όλους.Χωρίς εξαιρέσεις.
Όσοι ομνύουν όρκους αιώνιας πίστης στη λειτουργία των αγορών επιβάλλεται να μην υποκύπτουν στους πειρασμούς των στρεβλώσεων.
Ο καπιταλισμός τύπου «ξέφραγο αμπέλι» έχω την αίσθηση ότι καταδικάστηκε σε ολόκληρο τον κόσμο με αφορμή την κρίση του 2008, αλλά και στην Ελλάδα, μέσα από την πολυεπίπεδη κρίση που ζήσαμε και ζούμε.
