Στη σταδιακή… έξωση των πετρελαιοκίνητων οχηµάτων και στη µείωση των βενζινοκίνητων -τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα µεγάλα αστικά κέντρα- µε παράλληλη ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, µέσω της παροχής κινήτρων, προκειµένου να επιτευχθεί ο ευρωπαϊκός στόχος της ελαχιστοποίησης του αποτυπώµατος του άνθρακα, προσανατολίζεται η κυβέρνηση.
«Το ντίζελ είναι κάτι από το οποίο αποµακρυνόµαστε, όπως είναι το πετρέλαιο και η βενζίνη. Εµείς, ως Πολιτεία, θα δώσουµε έµφαση στα θέµατα των αυτοκινήτων και των µεταφορών, µε στόχο να φύγουµε σταδιακά από τη λογική των ντίζελ οχηµάτων», επισηµαίνει µε αποκλειστική δήλωσή του στο «Εθνος» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης.
Στο πλαίσιο αυτό, η ηγεσία του υπουργείου αναµένεται τις προσεχείς ηµέρες να ανακοινώσει «πακέτο» κινήτρων για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης. Ανάλογα µέτρα θα περιληφθούν και στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίµα, το οποίο καταρτίζεται αυτήν την περίοδο. Στα µέτρα αυτά εντάσσονται:
Η 10ετής προσαρµογή της αγοράς στην ηλεκτροκίνηση.
Η επιδότηση της τοποθέτησης ρευµατοδοτών (φορτιστών ηλεκτρικών οχηµάτων)
Η συνεργασία µε τις εταιρείες ηλεκτρισµού για την τοποθέτηση ρευµατοδοτών κατά µήκος των αυτοκινητοδρόµων. Οι «καθαρές» και ασφαλείς µετακινήσεις αποτελούν, άλλωστε, προτεραιότητα για την ΕΕ, µε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις να έχουν ήδη προγραµµατίσει απαγόρευση κυκλοφορίας των οχηµάτων µε κινητήρες ντίζελ. Βασικός λόγος είναι ότι οι µεταφορές εξακολουθούν να αποτελούν την πρωταρχική πηγή εκποµπής ρύπων.
Αυτό προέκυψε από την έκθεση του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης για την κατάσταση του περιβάλλοντος στη χώρα µας, σύµφωνα µε την οποία, αν και η γενική εικόνα των ρύπων έχει βελτιωθεί σηµαντικά τα τελευταία χρόνια, δεν συµβαίνει το ίδιο µε τα αιωρούµενα σωµατίδια, τα οποία υπολογίζεται ότι καταγράφουν υπερβάσεις σε περιοχές όπου ζει το 21% του αστικού πληθυσµού.
Κατηγορίες οχηµάτων
Στο πρόσφατο πρώτο άτυπο Συµβούλιο Υπουργών Υποδοµών και Περιβάλλοντος, οι Ελληνες εκπρόσωποι Χρήστος Σπίρτζης και Σωκράτης Φάµελλος χαρακτήρισαν σηµαντική την παροχή φορολογικών κινήτρων από την ΕΕ για την αγορά ηλεκτροκίνητων τουλάχιστον στις επαγγελµατικές κατηγορίες οχηµάτων, όπως τα ταξί και τα λεωφορεία: «Προτάθηκε η µείωση φόρων ειδικά για τοµείς όπου αυτό είναι σχετικά εύκολο, όπως τα ταξί και τα λεωφορεία, και µε αντικίνητρα που θα αποθαρρύνουν τη χρήση ρυπογόνων οχηµάτων».
Οι δύο υπουργοί πρότειναν οικονοµικά κίνητρα για τη γρήγορη ανάπτυξη υποδοµών για δηµόσιες µεταφορές, αλλά και υποδοµών ρευµατοδότησης για ηλεκτροκίνηση. Γεγονός είναι, πάντως, ότι η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα παραµένει σε εµβρυϊκό στάδιο, όπως διαπιστωνόταν στο Εθνικό Πλαίσιο Πολιτικής για την Ανάπτυξη της Αγοράς Υποδοµών Εναλλακτικών Καυσίµων στον τοµέα των Μεταφορών, το οποίο ολοκληρώθηκε πέρυσι από το καθ’ ύλην υπουργείο, σε συνεργασία µε τα συναρµόδια υπουργεία.
Βάσει των στοιχείων, το 2016 στην Ελλάδα κυκλοφορούσαν µόνο 397 ηλεκτροκίνητα οχήµατα, ενώ ειδική αναφορά γινόταν στην παλαιότητα των οχηµάτων, καθώς τα τέσσερα στα δέκα είναι ηλικίας άνω των 17 ετών, ποσοστό το οποίο στα αυτοκίνητα δηµόσιας χρήσης διαµορφώνεται στο 30%. Στην παλαιότητα των οχηµάτων αποδίδεται η µεγάλη εξάρτησή τους από τα συµβατικά καύσιµα. Έτσι, υπολογίζεται ότι το 86% του στόλου κινείται µε κάποιου είδους βενζίνη (απλή ή αµόλυβδη), ενώ µε πετρέλαιο κινείται το 13,3%. Ειδικά στα λεωφορεία, το πετρέλαιο αποτελεί το βασικό καύσιµο (95%), ενώ µε εναλλακτικά καύσιµα, δηλαδή υγραέριο και φυσικό αέριο, κινείται µόλις το 1,8% του συνόλου. Φυσικό αέριο καταναλώνουν σήµερα µόνο 310 λεωφορεία στην Αθήνα.
Το σχέδιο έδινε προτεραιότητα στις υποδοµές ηλεκτρικής φόρτισης, αλλά και στην τόνωση της αγοράς ηλεκτροκίνητων οχηµάτων, κάνοντας συγκεκριµένη αναφορά σε µέτρα όπως η υποχρεωτική πρόβλεψη χρήσης φορτιστών στα νεοανεγειρόµενα και ριζικά ανακαινιζόµενα κτίρια, και προτείνοντας την εξέταση µέτρων υποστήριξης της ηλεκτροκίνησης, µεταξύ των οποίων η παροχή άµεσων ή έµµεσων οικονοµικών κινήτρων (για παράδειγµα, οι φορολογικές απαλλαγές στα ηλεκτρικά οχήµατα και άλλα «καθαρά» οχήµατα), η εφαρµογή ευνοϊκών ρυθµίσεων για τη στάθµευση των ηλεκτροκίνητων οχηµάτων ή την κίνηση στις λεωφορειολωρίδες, η χρηµατοδότηση υποδοµών φόρτισης, η δηµιουργία θεσµικού πλαισίου χρηµατοδότησης ερευνητικών έργων και προγραµµάτων.