Οι μετανάστες οι οποίοι φτάνουν στη Μεσσηνία ακολουθούν δύο δρόμους: Ο ένας, διά θαλάσσης, είναι… καταναγκαστικός αφού στη διαδρομή από την Τουρκία, το σκάφος το οποίο τους μεταφέρει μένει ακυβέρνητο και εκπέμπουν σήμα κινδύνου.
Ο άλλος, οδικώς, ξεκινά από κάποιο σημείο της Ελλάδας για να καταλήξει σε μια μεσσηνιακή ακτή, όπου οι μετανάστες φορτώνονται σε ένα σκάφος με προορισμό την Ιταλία. Και στις δύο περιπτώσεις, το Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή, με τη συνδρομή όπου χρειαστεί εναέριων ή πλωτών μέσων του Frontex, θα επέμβει, στη μια περίπτωση με μια έρευνα διάσωσης, στη δε άλλη, για να αποτρέψει την παράνομη έξοδο των μεταναστών από τη χώρα.
Ο υποπλοίαρχος Λ.Σ. Γιάννης Παγάνης τομεάρχης Ασφάλειας και Ανάκρισης στο Κεντρικό Λιμεναρχείο Καλαμάτας και τοπικός συντονιστής του Frontex στην Καλαμάτα περιγράφει στην “Ε” τις μεταναστευτικές διαδρομές στη Νοτιοδυτική Πελοπόννησο, τους τρόπους άφιξης και τις κύριες χώρες προέλευσης των παράτυπων μεταναστών, αλλά και τις πρακτικές των διακινητών.
Σημειώνεται ότι οι μετανάστες παραμένουν στην πόλη της Καλαμάτας για το διάστημα μέχρι να προωθηθούν στα κέντρα υποδοχής ή να αφεθούν ελεύθεροι. Κατά την παραμονή τους ο μόνος κρατικός φορέας, εκτός του Λιμενικού Σώματος και της ΕΛ.ΑΣ., που συνδράμει ακόμα και πέρα του βάρους που τους αναλογεί, είναι ο Δήμος Καλαμάτας, που παρά την έλλειψη κατάλληλων κτηριακών υποδομών προσφέρει προσωρινή στέγαση και αναλαμβάνει τη σίτιση των μεταναστών.
ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΔΙΑΦΥΓΗΣ
Ο υποπλοίαρχος εξηγεί ότι οι μεταναστευτικές ροές που αντιμετωπίζονται στη Νότια Πελοπόννησο (και στη Μεσσηνία) έχουν δύο σκέλη με τον ίδιο προορισμό, που είναι οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι λοιπόν το ένα σκέλος, οι πρωτογενείς μεταναστευτικές ροές, από τις τρίτες χώρες προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, και το δεύτερο, οι δευτερογενείς ροές από τις χώρες εισόδου της Ε.Ε., όπως Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, προς τις επόμενες.
Στη Μεσσηνία αντιμετωπίζουμε κυρίως δευτερογενείς μεταναστευτικές ροές, και συγκεκριμένα από την Ελλάδα προς την Ιταλία. Η συγκεκριμένη διαδρομή, αναφέρει ο ίδιος, γίνεται μέσω τριών οδών: Είτε από τις ακτές της Νοτιοδυτικής Ελλάδας με σκάφη προς την Ιταλία, είτε από τα σημεία εξόδου, όπως είναι τα λιμάνια της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας, που αφορούν κυρίως μεμονωμένα περιστατικά, είτε μέσω των Βαλκανίων. Η προτίμηση της οδού διαφυγής έχει να κάνει ανάλογα με τη χρονική συγκυρία και πότε κόβεται ο ένας δρόμος, πότε ανοίγει ο άλλος…
ΤΙ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ ΤΙΣ ΛΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Στη Μεσσηνία, λοιπόν, “μας απασχολεί κυρίως ο απόπλους από περιοχές της Δυτικής Ελλάδας προς την Ιταλία (δευτερογενείς μεταναστευτικές ροές) και κοιτάμε να το αποτρέψουμε”, επισημαίνει. Οπως, επίσης, “αντιμετωπίζουμε και την απευθείας ροή της Τουρκίας με σκάφη προς την Ιταλία και λιγότερο από χώρες της Βόρειας Αφρικής προς την Ευρώπη (πρωτογενείς μεταναστευτικές ροές)”.
Στην πρώτη περίπτωση, τη διαφυγή δηλαδή από τις ακτές της Νοτιοδυτικής Ελλάδας για την Ιταλία “έχουμε να κάνουμε με σκάφη αναψυχής τα οποία είναι ναυλωμένα για τουριστικούς σκοπούς από την Τουρκία και έχουν νόμιμα χαρτιά”. Ετσι, “μπαίνουν νόμιμα στην Ελλάδα και στη διαδρομή τους κάνουν κάποιες στάσεις και μεταφορτώνουν μετανάστες για να πάνε στην Ιταλία -όπως, επίσης, ναυλώνονται και ελληνικά σκάφη αφού κατά κύριο λόγο χρησιμοποιούν αυτή την μέθοδο: τα ναυλώνουν για τουριστικούς λόγους είτε από το εξωτερικό, είτε από την Ελλάδα. Συνήθως προτιμούν ξένες σημαίες…”, παρατηρεί ο αξιωματικός του Λιμενικού.
ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ
Οι χειριστές των σκαφών είναι συνήθως από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης όπως λέει ενώ, γενικότερα, “υπάρχει διασύνδεση με το οργανωμένο έγκλημα, γιατί μιλάμε για μετανάστες οι οποίοι έχουν ήδη μπει παράνομα στην Ελλάδα από τα ελληνικά νησιά, έχουν πάρει χαρτιά από τις ελληνικές υπηρεσίες, έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα και από εκεί κοιτάνε να βρουν έναν τρόπο να φύγουν για την Ιταλία”.
Η προσπάθεια του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής είναι ν’ αποφευχθεί ο απόπλους πριν επιβιβαστούν και ξεκινήσουν το ταξίδι τους και να εντοπίσουν τους από ξηράς συνδέσμους, κάτι που θα βοηθήσει στην αποδόμηση της εκάστοτε εγκληματικής οργάνωσης. Γι’ αυτό υπάρχει συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία και τις υπόλοιπες υπηρεσίες -γίνονται όμως και περιπολίες από ξηράς, από θαλάσσης και από αέρος για τον έγκυρο εντοπισμό της παράτυπης μετανάστευσης προς την Ιταλία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι μετανάστες οι οποίοι έχουν εντοπιστεί για παράνομη έξοδο από τη χώρα κατέχουν νομιμοποιητικά έγγραφα κι έχουν περάσει από τις διαδικασίες ταυτοποίησης, ενώ κάποιοι έχουν κάνει αίτηση ασύλου στην Ελλάδα.
ΔΕΔΟΜΕΝΗ Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΟΥΡΚΩΝ ΔΙΑΚΙΝΗΤΩΝ
Σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές ροές που έρχονται από την Τουρκία, ο Γ. Παγάνης διαπιστώνει ότι συναντάμε πανομοιότυπα χαρακτηριστικά, δηλαδή να μπαίνουν στη χώρα με ναυλωμένα ή κλεμμένα τουριστικά σκάφη. Συνήθως, όμως, “ναυλωμένα γιατί σε περίπτωση ελέγχου θέλουν να περνάνε με την νόμιμη είσοδό τους απαρατήρητα”. Εκεί, λοιπόν, “έχουμε δεδομένη την εμπλοκή των Τούρκων διακινητών, ενώ και οι χειριστές των σκαφών έχουν συνήθως το ίδιο προφίλ”, παρατηρεί. Οσο για τον… διαμετακομιστικό ρόλο συνήθως αναλαμβάνουν “πολίτες από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και πολλές φορές διαπιστώνεται η ύπαρξη ενεργών σημείων επαφής τους στην Ελλάδα”, ενώ και σε αυτές τις περιπτώσεις “προσπαθούμε πριν βγουν από το πεδίο δράσης της Ελληνικής Ακτοφυλακής, να εντοπιστούν έγκαιρα”. Ωστόσο, “στις μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία προς την Ιταλία συνήθως υπάρχει κλήση προς βοήθεια”, λέει και εξηγεί ότι “επειδή είναι μεγάλο το ταξίδι και τα σκάφη υπερφορτωμένα κάποια στιγμή μπορεί να πάθουν μηχανική βλάβη, μένουν ακυβέρνητα και εκεί καλούμαστε εμείς να διεξάγουμε μια επιχείρηση έρευνας και διάσωσης”.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ FRONTEX
Σε ό,τι αφορά την παρουσία του Frontex, το στέλεχος του Λιμεναρχείου Καλαμάτας και τοπικός συντονιστής του οργανισμού, λέει ότι “είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ακτοφυλακής και Συνοριοφυλακής και μαζί με τις Ακτοφυλακές και τις Συνοριοφυλακές των κρατών-μελών της Ενωσης αποτελούν την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή”. Ο οργανισμός αναπτύσσει κάποιες κοινές επιχειρήσεις με τα κράτη-μέλη, μία εξ αυτών είναι και η μικτή ευρωπαϊκή επιχείρηση “Ποσειδών”, που συνεχίζεται έως και σήμερα στη χώρα μας και συντονίζεται από το Διεθνές Συντονιστικό Κέντρο που εδρεύει στο Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος–Ελληνικής Ακτοφυλακής στον Πειραιά. “Ο Frontex βοηθάει τα κράτη-μέλη, στη συγκεκριμένη περίπτωση την Ελλάδα, με την αποστολή επιχειρησιακών μέσων, εμπειρογνωμόνων και συνοριοφυλάκων από τα άλλα κράτη-μέλη” αναφέρει ο ίδιος, ενώ διευκρινίζει ότι ο μεγαλύτερος όγκος τους περιπολεί στις περιοχές του ανατολικού Αιγαίου.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΟΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ
Ωστόσο και στο λιμάνι της Καλαμάτας έχουν βρεθεί περιπολικά σκάφη του Frontex για ανεφοδιασμό σε καύσιμα και τρόφιμα. Πάντα στέλεχος του Λιμενικού υπηρετεί ως σύνδεσμος στο σκάφος το οποίο είναι ενταγμένο στη δύναμη του Frontex, για να περιπολεί ανοιχτά των ακτών της Δυτικής και Νότιας Πελοποννήσου, στο Ιόνιο και Κρητικό Πέλαγος, για την αποτροπή της παράνομης εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη. Επίσης κατά καιρούς η Frontex αναπτύσσει και εναέρια επιχειρησιακά μέσα στην ευρύτερη περιοχή, ανάλογα με τις ανάγκες που παρουσιάζονται μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αλλά και τον εθνικό σχεδιασμό.
Ενδεικτικό του σημαντικού ρόλου των υποδομών της πόλης για τον οργανισμό, είναι και η εθιμοτυπική επίσκεψη του πρέσβη της Εσθονίας Priit Plum πέρυσι στις 11 Οκτωβρίου, συνοδευόμενου από τον επικεφαλής του Frontex Laison Office στον Πειραιά Γρηγόρη Αποστόλου. Κατά την επίσκεψή τους στην πόλη ο κεντρικός λιμενάρχης Καλαμάτας αντιπλοίαρχος Αντώνης Δουμάνης τους παρουσίασε αναλυτικά τις επιχειρησιακές δράσεις του Κεντρικού Λιμεναρχείου στον τομέα της προστασίας των θαλάσσιων συνόρων. Επίσης, ο πρέσβης επισκέφθηκε την 120 ΠΕΑ όπου στάθμευαν αεροσκάφη την εσθονικής αρχής για την προστασία των συνόρων, που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της επιχείρησης “Ποσειδών”.
Η ΡΟΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα κανένα περιστατικό με μετανάστες δεν έχει απασχολήσει τις λιμενικές αρχές Καλαμάτας και Πύλου, ενώ πέρυσι τα ανάλογα περιστατικά μεταναστευτικών ροών ήταν μειωμένα σε σύγκριση με άλλες χρονιές, με τα περισσότερα από αυτά στην πλευρά της Πύλου, όπου εκεί προσπάθησαν να φύγουν παράνομα από την Ελλάδα. Μια εξήγηση γι’ αυτή τη μείωση θα μπορούσε να είναι σύμφωνα με τον υποπλοίαρχο ότι “υπάρχει και η βαλκανική οδός και οι διακινητές έχουν βρει από εκεί κάποια δίοδο”. Οπως και να ‘χει, οι ροές προς τη Μεσσηνία ακολουθούν το γενικότερο σύνολο και παρατηρείται μια συγκράτηση των ροών από τις τουρκικές ακτές σε σχέση με τα έτη 2015-2016.
Πιο αναλυτικά, σε ό,τι αφορά τα στατιστικά στοιχεία από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Καλαμάτας και το Λιμεναρχείο Πύλου, τα τρία τελευταία χρόνια, δηλαδή τα έτη 2016 – 2018, τα περιστατικά παράνομης μετανάστευσης είναι συνολικά 11, τα 6 στη δικαιοδοσία του Λιμεναρχείου Καλαμάτας (1 το 2016, 4 το 2017 και 1 το 2018) και τα 5 της Πύλου (κανένα το 2016, 2 το 2017 και 3 το 2018). Οσον αφορά δε τις συλλήψεις διακινητών το ίδιο χρονικό διάστημα, οι 14 ήταν Ουκρανοί, 2 ήταν Ρώσοι και 2 Τυνήσιοι.
ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Οι χώρες, από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες/πρόσφυγες -κατά δήλωσή τους, αφού η ταυτοποίηση γίνεται μετά από την Αστυνομία- είναι κυρίως από το Ιράκ, αν και πέρα από εμπόλεμες ζώνες -όπως το Ιράκ, η Συρία και η Παλαιστίνη- υπάρχουν και συγκεκριμένες εθνικότητες όπως οι υπήκοοι Πακιστάν, οι οποίοι έχουν μόνιμη παρουσία στα στατιστικά παράτυπης μετανάστευσης των τριών τελευταίων χρόνων.
Γενικότερα, ο Γ. Παγάνης, αναφέρει ενδεικτικά ότι οι περισσότεροι μετανάστες αναφέρουν στις μαρτυρίες ότι πληρώνουν στους διακινητές από 2.000 ευρώ – 5.000 ευρώ ανά άτομο. Η… ταρίφα εξαρτάται από το πόσο μεγάλο είναι το ταξίδι και πόσο εύκολη ή μη είναι η μετάβαση προς τη χώρα προορισμού. Επίσης, άλλοι δίνουν προκαταβολές και τα υπόλοιπα χρήματα αφού φτάσουν στον προορισμό ή και τμηματικά. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα στατιστικά στοιχεία, στο νομό έφτασαν ή προσπάθησαν να φύγουν παράνομα τα τρία τελευταία χρόνια συνολικά 743 μετανάστες. Αυτοί ήταν 317 Ιρακινοί, 27 Ιρανοί, 243 Πακιστανοί, 48 Αφγανοί, 28 Σομαλοί, 6 Αιγύπτιοι, 12 Αιθίοπες, 1 Σουδανός, 2 Παλαιστίνιοι, 2 Τούρκοι, 50 Σύροι, 5 Σριλακένζοι και 2 Αζέροι.
Πηγή: eleftheriaonline.gr
