Νέες ελληνική ταυτότητες-«πιστωτικές κάρτες» στην… τελική ευθεία! Ο μειοδοτικός διαγωνισμός ανάθεσης του έργου, με την απόρρητη διαδικασία, προκηρύσσεται τις επόμενες ημέρες και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα το επόμενο 6μηνο.
Προοπτική κόστους για τον Ελληνα πολίτη κάτω από 7 ευρώ συν τα έξοδα των φωτογραφιών. Τσιπ με φωτογραφίες, δακτυλικό αποτύπωμα, ομάδα αίματος προαιρετικά και ό,τι άλλο… απόρρητο θα εμπεριέχεται στη νέα ταυτότητα. Η δέσμευση του μέγιστου ποσού που προϋπολογίζεται για το έργο για την επόμενη 15ετία ανέρχεται περίπου στα 500.000.000 ευρώ, δηλαδή 30.000.000 ευρώ τον χρόνο, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία.
Ποσά που αναμένεται να μειωθούν σημαντικά από τις προσφορές των εταιριών, οι οποίες εκτιμάται ότι θα είναι περισσότερες των 10 και ενδεχομένως θα επιχειρήσουν να πάρουν το έργο δίνοντας τη φθηνότερη προσφορά. Η εταιρία ή η κοινοπραξία που θα είναι η «απόλυτα φθηνότερη» θα… κερδίσει το έργο. Φυσικά θα πρέπει να πληροί τις απαιτούμενες προδιαγραφές, να έχει αναλάβει αντίστοιχο έργο σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και να έχει τυπώσει αριθμό τεμαχίων που αντιστοιχεί στους περίπου 10.000.000 κατοίκους της Ελλάδας.
Νέο εκτυπωτήριο
Η ανάδοχος εταιρία υποχρεούται να κατασκευάσει νέο εκτυπωτήριο με τις απαραίτητες προδιαγραφές (βάση δεδομένων, δίκτυο, αντιστατικά δάπεδα, πόρτες ασφαλείας, περιβάλλον ατμοσφαιρικής πίεσης κ.ά.), το οποίο θα λειτουργήσει αρχικά πιλοτικά, ώστε όταν είναι έτοιμο, να κλείσει αυτό της οδού Χίου στην Καισαριανή, όπου βρίσκεται η σημερινή Διεύθυνση Διαβατηρίων.
Το έργο αφορά στην έκδοση ακόμη 10 διαβαθμισμένων εγγράφων, με αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας, όπως διαβατήρια, διπλώματα οδήγησης, άδειες παραμονής ομογενών από την Τουρκία και την Αλβανία, άδειες διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών (αρμοδιότητα του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής), ταξιδιωτικά έγγραφα δικαιούχων πολιτικού ασύλου, ταυτότητες αστυνομικών και κάρτες πολιτικού προσωπικού του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Μέσω της ανάληψης κατασκευής πολλών εγγράφων αναμένεται να επιτευχθεί και η σχετική «έκπτωση». Ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει εταιρίες από Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ελβετία, ΗΠΑ και Ισραήλ.
Κουρελόχαρτα
Οι νέες ταυτότητες έρχονται με καθυστέρηση 12 χρόνων! Οι προσβολές Ευρωπαίων αξιωματούχων έβαζαν στον τοίχο δύο κράτη-μέλη και 80.000.000 πολίτες, που είχαν ταυτότητες… κουρελόχαρτα. Τα 10.000.000 από αυτούς ήταν Ελληνες, οι υπόλοιποι Ιταλοί.
Και οι δύο χώρες όμως ήταν το «σταυροδρόμι», το πέρασμα τζιχαντιστών και τρομοκρατών προς την Κεντρική και τη Βόρεια Ευρώπη. Σε κάποιες περιπτώσεις από εκεί κινήθηκαν απρόσκοπτα, πλαστογραφώντας δελτία ταυτότητας. Και αυτή τη φορά η λύση ήταν πολύ απλή, αλλά κανείς δεν λάμβανε την απόφαση υλοποίησής της.
Επτά… ζώνες πάνω στην ταυτότητα-«πιστωτική κάρτα» αποτρέπουν την όποια προσπάθεια πλαστογράφησή της, τουλάχιστον σε αρχικό στάδιο, ενώ τα επόμενα χρόνια, αν παρατηρηθούν ή εντοπιστούν κυκλώματα πλαστογραφίας, θα προστίθενται νέες τεχνικές προδιαγραφές.
«Ζώνες» ασφάλειας
Οι ψηφιακές προδιαγραφές ασφαλείας χωρίζονται στις εξής 7 ζώνες:
Εμπρόσθια όψη
Ζώνη 1: Αριθμός Ταυτότητας (card number)
Ζώνη 2: Φύλο/Sex (Αρρεν/Θήλυ-Male/Female), Επώνυμο, Ονομα, Ημερομηνία Γέννησης, Ιθαγένεια
Ζώνη 3: Ημερομηνία Λήξης, Αριθμός Πρόσβασης Κάρτας, Αρχή Εκδοσης
Ζώνη 4: Υπογραφή Κατόχου
Ζώνη 5: Φωτογραφία
Οπίσθια όψη
Ζώνη 6: Ονομα Πατέρα, Ονομα Μητέρας, Τόπος Γέννησης, Ημερομηνία Εκδοσης, Ομάδα Αίματος, Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα
Ζώνη 7: Ζώνη Μηχανικής Ανάγνωσης (Machine Readable Zone-MRZ)
Φυσικά, στη νέα ταυτότητα έχουν τοποθετηθεί ο θυρεός Ελληνικής Δημοκρατίας, το όνομα της χώρας (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ/HELLENIC REPUBLIC), ο τύπος εγγράφου (ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ/IDENTITY CARD), το σήμα ICAO (Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας), το ενσωματωμένο RFID chip.
Στο ενσωματωμένο ηλεκτρονικό μέσο αποθήκευσης περιέχονται: φωτογραφία, στοιχεία κατόχου, ύψος κατόχου (μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους ηλικίας), στοιχεία που απαιτούνται για υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, δήμος εγγραφής, αριθμός δημοτολογίου, τόπος έκδοσης δελτίου.
Ο τύπος του δελτίου ταυτότητας, όπως περιγράφεται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση, είναι μορφότυπο σύμφωνα με τις συστάσεις του ICAO (International Civil Aviation Organization-Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας). Περιλαμβάνει:
– Ζώνη οπτικής εξέτασης
– Μηχανικώς αναγνώσιμη ζώνη
– Ενσωματωμένο ηλεκτρονικό μέσο αποθήκευσης σύμφωνα με τα πρότυπα ICAO για τα μηχανικώς αναγνώσιμα ταξιδιωτικά έγγραφα
Τα 12 χρόνια ντροπής
Η πανευρωπαϊκή χλεύη για την ευκολία πλαστογράφησης των ελληνικών ταυτοτήτων ξεκινά από τις 17 Οκτωβρίου 2000 με το 2000/C310.01 ψήφισμα, που οι αντιπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στο πλαίσιο συμβουλίου, διατύπωσαν τα ελάχιστα πρότυπα ασφάλειας για την έκδοση νέων ταξιδιωτικών εγγράφων από τα κράτη-μέλη, θέτοντας ως προθεσμία εναρμόνισης την… 1η Ιανουαρίου 2005 για τα διαβατήρια και όχι αργότερα από την… 1η Ιανουαρίου 2006 για τα δελτία ταυτότητας.
Το Συμβούλιο της Ε.Ε. με τον υπ’ αριθ. 2252/2004 κανονισμό, λαμβάνοντας υπόψη και το συγκριμένο ψήφισμα, καθιέρωσε τα ελάχιστα πρότυπα ασφάλειας και τη χρήση βιομετρικών στοιχείων στα διαβατήρια και τα ταξιδιωτικά έγγραφα των κρατών-μελών, λαμβάνοντας υπόψη και τις προδιαγραφές του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO).
Το 2013 από την αρμόδια υπηρεσία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας υπεβλήθη εισηγητικό για την έκδοση του νέου τύπου δελτίου ταυτότητας των Ελλήνων πολιτών, το οποίο όμως «δεν έτυχε θετικής εξέλιξης και επιστράφηκε στην υπηρεσία μας» από τον τότε γενικό γραμματέα Δημόσιας Τάξης. Συγκροτήθηκε επιτροπή κατάρτισης τεχνικών προδιαγραφών νέου δελτίων ταυτότητας, το οποίο δεν έφθασε ποτέ στην αρμόδια αστυνομική υπηρεσία.
Η ίδια αστυνομική υπηρεσία απέστειλε νέα εισήγηση και απόφαση της φυσικής και πολιτικής ηγεσίας το 2016 και συγκροτήθηκαν δύο εξειδικευμένες επιτροπές για την εξέταση και προώθηση του σοβαρού ζητήματος που έκανε τη χώρα μας διεθνώς ρεζίλι. Η πρώτη επιτροπή νομοτεχνικής επεξεργασίας ολοκλήρωσε το έργο της και υπέβαλε σχετικό πόρισμα, σχέδιο νόμου, αιτιολογική έκθεση, έκθεση αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων, έκθεση τροποποιούμενων-καταργούμενων διατάξεων.
Η δεύτερη επιτροπή τεχνικών προδιαγραφών υπέβαλε το σχετικό πόρισμα στο οποίο περιγράφονται τα ελάχιστα χαρακτηριστικά ασφαλείας που θα πρέπει να έχει το νέο δελτίο ταυτότητας μορφότυπου ID-1. Ολα τα πορίσματα των επιτροπών υποβλήθηκαν στη φυσική και πολιτική ηγεσία προς έγκριση και προώθησή τους.
Στις 25 Ιουλίου 2017 ψηφίστηκε και ενσωματώθηκε, στο άρθρο 158 του ν. 4483/2017 (ΦΕΚ Α’-107) τροπολογία, σύμφωνα με την οποία ο υπουργός Εσωτερικών εξουσιοδοτείται να προσθέτει περαιτέρω στοιχεία του κατόχου, πέραν αυτών που περιλαμβάνονται στο ήδη υπάρχον δελτίο ταυτότητας. Στη συνέχεια, καταρτίστηκε από τις αρμόδιες αστυνομικές υπηρεσίες σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης που προέβλεπε την έκδοση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας Ελλήνων πολιτών, μορφότυπου ID-1, το οποίο περιλαμβάνει ενσωματωμένα βιομετρικά στοιχεία και χαρακτηριστικά ασφαλείας, σύμφωνα με τα πρότυπα του ICAO και τις υποχρεώσεις της χώρας μας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Η αρμόδια επιτροπή συνέταξε τότε τεύχος επικαιροποιημένων τεχνικών προδιαγραφών προκειμένου να προχωρήσει η διαγωνιστική διαδικασία, ωστόσο, κατά περίεργο τρόπο, προσθέτονταν ή αφαιρούνταν προδιαγραφές ασφαλείας, που «έβγαζαν» ή «έβαζαν» ενδιαφερόμενες εταιρίες στο… παιχνίδι του διαγωνισμού.
Οι αμερικανικές πιέσεις για τη βίζα
Η καθυστέρηση στην έκδοση νέων ταυτοτήτων προκαλεί μόνιμες τριβές με Αμερικανούς αξιωματούχους, οι οποίοι ασκούσαν πιέσεις στα ελληνικά τεχνικά κλιμάκια κατά τη διάρκεια της ετήσιας αξιολόγησης του προγράμματος θεώρησης βίζας (Visa Waiver Program).
Αυτές οι πιέσεις είχαν εκφραστεί ακόμη και από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι αλλά και από τον ίδιο τον Μπαράκ Ομπάμα, κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στην Ελλάδα. Ως καταληκτικό χρονικό διάστημα αντικατάστασης είχε οριστεί ο… Απρίλιος του 2017. Χρονικό περιθώριο που φυσικά παρήλθε, με τους Αμερικανούς να δείχνουν «ανοχή», προκειμένου η χώρα μας να παραμείνει στο πρόγραμμα απαλλαγής από την έκδοση βίζας και να μην έχουν πρόβλημα οι Ελληνες πολίτες στα ταξίδια τους στην Αμερική.
Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα και η Ιταλία είναι οι μοναδικές ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν προβεί στην έκδοση ταυτοτήτων με τις συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφαλείας, με την αμερικανική πλευρά να επισημαίνει με όλους τους τρόπους πως οι ταυτότητές μας είναι ευάλωτες, εύκολες στην πλαστογραφία και στην έκδοση πλαστών διαβατηρίων με τη χρησιμοποίησή τους, παρουσιάζοντας παραδείγματα υποθέσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2009, η Ελλάδα είχε υπογράψει ένα «μνημόνιο συνεργασίας», έναν διακανονισμό μεταξύ της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας (ΔΑΕΕΒ) με το Terrorist Screening Center (Κέντρο Συλλογής Πληροφοριών για την Τρομοκρατία) για την ανταλλαγή πληροφοριών, αποτυπωμάτων και άλλων στοιχείων υπόπτων. Αυτή η συνεργασία είναι σε υψηλό επίπεδο, ωστόσο η μη έκδοση των νέων ταυτοτήτων περιορίζει την ελληνική πλευρά σε αυτή την ανταλλαγή πληροφοριών καθώς δεν έχει ηλεκτρονική «τράπεζα» δεδομένων των πολιτών της.
Τον Οκτώβριο του 2018, σύμφωνα με επιστολή που απέστειλαν οι αρμόδιες αμερικανικές αρχές προς την υπουργό Προστασίας του Πολίτη Ολγα Γεροβασίλη, η χώρα μας παραμένει στο πρόγραμμα απαλλαγής θεώρησης εισόδου στις ΗΠΑ (Visa Waiver Program). Ενδεχομένως η αμερικανική πλευρά πείστηκε για το χρονοδιάγραμμα έκδοσης των νέων ταυτοτήτων…
