Σύμφωνα με Γάλλο αξιωματούχο που μίλησε ανώνυμα στο Associated Press, η πυρκαγιά που προκάλεσε την εκτεταμένη καταστροφή στην Παναγία των Παρισίων οφείλεται πιθανότατα σε βραχυκύκλωμα.
Αρχιτεκτονικό ντιμπέιτ για τον τρόπο αποκατάστασης της Παναγίας των Παρισίων
Οι στάχτες δεν έχουν κατακαθίσει ακόμη στον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας των Παρισίων, αλλά η εικόνα από την καταστροφή είναι πλέον ξεκάθαρη, με τη συζήτηση για τα βήματα προς την ανοικοδόμηση να έχει ήδη ξεκινήσει.
Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως ένα αριστούργημα που χρειάστηκαν 107 χρόνια για την κατασκευή του δεν είναι δυνατό να αποκατασταθεί σε μόλις πέντε χρόνια, όπως δεσμεύτηκε ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν.
Μέλημά του είναι να είναι έτοιμο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024, δεδομένου ότι η χρηματοδότηση -το δύσκολο σημείο των πρότζεκτ ανακατασκευής- είναι γενναία, αφού έχουν ήδη συγκεντρωθεί πολλά χρήματα, σχεδόν 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Ο Μακρόν υποστήριξε πως θα φτιάξει ένα ναό «πιο όμορφο από πριν», πυροδοτώντας μια έντονη συζήτηση για το αν θα πρέπει η σκεπή και το βέλος να κατασκευαστούν ακριβώς με τον ίδιο τρόπο και σχέδιο ή να γίνουν αλλαγές.
Ήδη η κοινότητα των ειδικών έχει αρχίσει να διχάζεται για το είδος της ανοικοδόμησης. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός, Εντουάρντ Φιλίπ, ανακοίνωσε τη διενέργεια σχετικού διαγωνισμού που θα αφορά στα δύο ερωτήματα: Είτε την εκ νέου κατασκευή-αναπαράσταση του βέλους 93 μέτρων που κατέρρευσε είτε τη δημιουργία μιας νέας κατασκευής. «Είναι συχνό ερώτημα στην εξέλιξη της κληρονομιάς. Είναι μια τεράστια πρόκληση, μια ιστορική ευθύνη», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Ο Γάλλος αρχιτέκτονας, Ζαν Νουβέλ, που σχεδίασε τον Λούβρο του Αμπου Ντάμπι, είναι υπέρ «της αισθητικής του 21ου αιώνα στο ναό», προτείνοντας «βιτρό γυάλινα παράθυρα, που να δένουν αρμονικά με το ιστορικό κτίριο», ξεκαθαρίζοντας πως δεν έχει αποφασίσει αν θα συμμετάσχει στο διαγωνισμό.
Ο Μαρκ Μιμράμ, Γάλλος αρχιτέκτονας που σχεδίασε το νέο στάδιο του Ρολάν Γκαρός στο Παρίσι, τάχθηκε υπέρ ενός διαφορετικού σχεδίου: «Αν θέλουμε να το κάνουμε γρήγορα, καλύτερα να μην γίνει το ξύλινο πλαίσιο, το οποίο δεν φαίνεται κιόλας. Υπάρχουν άλλοι καθεδρικοί με τσιμεντένιο πλαίσιο που αποδεικνύουν ότι είναι κάτι που μπορεί να γίνει».
Υπέρ της χρήσης διαφορετικών υλικών και τεχνοτροπιών τάχθηκε και ο αρχιτέκτοντας Ζαν Μισέλ Βιλμότ, ο οποίος υποστήριξε πως θεωρεί ότι «η κληρονομιά είναι ζωντανή και εξελίσσεται», τονίζοντας πως μπορεί η ανοικοδόμηση της Παναγίας των Παρισίων να γίνει με σεβασμό και διαφορετικά υλικά, πιο ελαφριά, εκμεταλλευόμενοι τις σημερινές τεχνολογίες και τεχνικές.
Αντίθετη άποψη εξέφρασε ο διακεκριμένος Ιταλός αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο, που επισήμανε πως δεν είναι ακατόρθωτη η ακριβής αναπαράσταση της σκεπής και του βέλους, που αποτελούνταν από 500 τόνους βελανιδιάς και 200 τόνους μολύβδου. «Ο μόλυβδος είναι ένα εξαιρετικό κατασκευαστικό υλικό και υπάρχουν πολλά δάση στη Γαλλία με πολύ καλή ξυλεία», είπε.
Νομοσχέδιο για τη διαφάνεια των δωρεών
Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να γνωρίζουν οι Αρχές ποιο θα είναι το κόστος των εργασιών, την ώρα που δεκάδες Γάλλοι επιχειρηματίες, μεγάλες εταιρίες από όλο τον κόσμο, κυβερνήσεις ακόμη και ιδιώτες έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να συμβάλουν οικονομικά.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως την επόμενη εβδομάδα θα παρουσιάσει νομοσχέδιο που θα έχει στόχο τη «διασφάλιση της διαφάνειας και της καλής διαχείρισης των πόρων» κατά τη διάρκεια του έργου, ώστε να εξασφαλιστεί «πως όλες οι δωρεές θα καταλήξουν πράγματι στην Παναγία των Παρισίων». Σύμφωνα με τον Φιλίπ, οι ιδιώτες που προσφέρουν ως 1.000 ευρώ θα έχουν φορολογική ελάφρυνση 75% και κατά 66% πέραν αυτού του ποσού. Οι εταιρίες θα έχουν τις προβλεπόμενες από το νόμο φορολογικές ελαφρύνσεις άνω του 60% (για δωρεές πολιτισμού), κάτι που έχει προκαλέσει γκρίνια καθώς κάποιοι κατηγορούν τους ευεργέτες ότι απώτερος στόχος είναι αυτές οι ελαφρύνσεις.
Ο δρόμος προς την αποκατάσταση
Πρώτα η ασφάλεια
Η ασφάλεια είναι η απόλυτη προτεραιότητα. Η βασική κατασκευή του ναού με τους δύο πύργους θα πρέπει να διασφαλιστεί και να ληφθούν μέτρα ώστε να μην υπάρξουν περαιτέρω καταστροφές στον «κορμό».
Προστασία από τα καιρικά φαινόμενα
Πρώτο μέλημα των ειδικών είναι να κλείσει προσωρινά η σκεπή ώστε να μην επηρεάζεται το κτίριο από τα καιρικά φαινόμενα και να γίνει λεπτομερής εκτίμηση των ζημιών, μια δουλειά που μπορεί να διαρκέσει χρόνια.
Έμπειροι εργάτες
Σε όλες τις φάσεις του έργου θα χρειαστούν -εκτός από αρχαιολόγοι και ιστορικοί- έμπειροι κτίστες, ξυλουργοί και ξυλογλύπτες, επαγγέλματα απαιτητικά και όχι αρκετά δημοφιλή. Οι ιθύνοντες του έργου αναμένεται να ψάξουν σε όλο τον κόσμο για να βρουν τους καλύτερους του είδους.
