Η εποχικότητα, αλλά και η έντονη γεωγραφική συγκέντρωση της τουριστικής δραστηριότητας σε πέντε από τις 13 περιφέρειες αποτελούν τα δύο βασικά δομικά προβλήματα του ελληνικού τουρισμού, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν, σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συγκεκριμένες περιφέρειες συγκεντρώνουν το 87% της κίνησης και της δραστηριότητας στον τουρισμό. Πρόκειται για τις περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου με 22%, Κεντρικής Μακεδονίας με 20%, Κρήτης με 19%, Αττικής με 14% και Ιονίων Νήσων με 11%. Αντίστοιχα αυτές οι πέντε περιφέρειες συγκεντρώνουν το 89% των ταξιδιωτικών εισπράξεων.
Η αλλαγή αυτής της κατάστασης με την ανάπτυξη και άλλων προορισμών στην Ελλάδα αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους του υπουργείου Τουρισμού, η ηγεσία του οποίου στοχεύει πλέον κυρίως στο έσοδο τόσο σε επίπεδο κατά κεφαλή δαπάνης όσο και τουριστικών εισπράξεων και όχι τόσο στον αριθμό των αφίξεων.
Ο ελληνικός τουρισμός, πάντως, το 2019 «άντεξε» με τα συνολικά τουριστικά έσοδα να εκτιμώνται στα 18,1 δισ. ευρώ, παρά τις δυσκολίες και τα απαισιόδοξα μηνύματα που έφταναν από τις προκρατήσεις. Αυτό επεσήμανε ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, ο οποίος παραχώρησε σήμερα συνέντευξη τύπου εφ όλης της ύλης παρουσιάζοντας και τους βασικούς ποσοτικοποιημένους στόχους για το 2020, οι οποίοι είναι:
- Αύξηση στις τουριστικές εισπράξεις κατά 10% στο τέλος του έτους
- Αύξηση στις τουριστικές αφίξεις κατά 5% στο τέλος του έτους
- Αύξηση στις τουριστικές Αφίξεις κατά τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Σεπτέμβριο, Οκτώβριο άνω του μέσου όρου του έτους
- Αύξηση στις διανυκτερεύσεις κατά 5% στο τέλος του έτους
- Αύξηση στην κατά κεφαλή δαπάνη κατά 4,5%
- Αύξηση των κλινών καταλυμάτων 4* και 5* κατά 3% στο τέλος του έτους.
«Στοχεύουμε στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, στη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, με τον εμπλουτισμό των προσφερόμενων υπηρεσιών και τη βελτίωση της ποιότητας, στην ενίσχυση της προστιθέμενης αξίας στον τουρισμό, με την αναβάθμιση του επιπέδου γνώσεων και δεξιοτήτων των ανθρώπων που παράγουν το τουριστικό προϊόν και την προώθηση του ελληνικού τουριστικού brand και της εικόνας της χώρας» τόνισε ο κ. Θεοχάρης συμπληρώνοντας ότι η χώρα μας βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην 13η θέση σε επίπεδο αφίξεων αλλά μόλις στην 24η σε επίπεδο εσόδων.
13% η αύξηση εισπράξεων
Αναφορικά με τις επιδόσεις του 2019, όπως επεσήμανε ο υφυπουργός Τουρισμού, Μάνος Κόνσολας, το σύνολο των ταξιδιωτικών εισπράξεων τους πρώτους δέκα μήνες του 2019 παρουσιάζει αυξητική τάση κατά 13% με τα έσοδα στο πρώτο δεκάμηνο να φτάνουν τα 17,53 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2018 ήταν 15,49 δισεκατομμύρια.
Βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας, μάλιστα, τους πρώτους 11 μήνες του 2019 τα έσοδα από τον τουρισμό έφτασαν τα 17,86 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 15,8 δισεκατομμύρια ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2018: «Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να προχωρήσουμε στην ασφαλή εκτίμηση ότι τα έσοδα από τον τουρισμό θα υπερβούν τα 18 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019, γεγονός που συνιστά κορυφαία επίδοση» υπογράμμισε ο κ. Κόνσολας εκτιμώντας ότι ο τουρισμός θα είναι πρωταγωνιστής στην επίτευξη του εθνικού στόχου για ανάπτυξη 2,8% το 2020.
Σε επίπεδο χωρών προέλευσης, τη μερίδα του λέοντος με το 71% των διανυκτερεύσεων έχουν οι επισκέπτες από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η γερμανική αγορά βρίσκεται για μία ακόμα χρονιά στην κορυφή συνεισφέροντας με το ποσό των 2,5 περίπου δισεκατομμυρίων ευρώ στις ταξιδιωτικές εισπράξεις τους πρώτους εννέα μήνες του 2019. Ακολουθεί η βρετανική αγορά με 2 δισεκατομμύρια 367 εκατομμύρια ευρώ, ενώ στην τρίτη θέση πέρασαν οι ΗΠΑ, που το 2018, ήταν στην πέμπτη θέση. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τις ΗΠΑ ξεπέρασαν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ.
Αναφορικά με την κατά κεφαλή δαπάνη κάθε επισκέπτη στη χώρα μας, για πρώτη φορά πέρυσι ήταν αυξημένη κατά 12,3%, φτάνοντας τα 559 από 498 ευρώ που ήταν το 2018.
Θετικά ήταν τα μηνύματα και από τον κλάδο της κρουαζιέρας, ο οποίος παρουσίασε ανοδική πορεία το 2019, ύστερα από δύο πτωτικές χρονιές. Συγκεκριμένα, οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων σε 43 λιμάνια της χώρας ανήλθαν στις 3.899 έναντι 3.410 κρουαζιερόπλοιων το 2018, κάτι που αντιστοιχεί σε ποσοστό ανόδου 14,34%. Αντίστοιχη αύξηση καταγράφηκε και στον αριθμό των επιβατών κρουαζιέρας, που ανήλθαν στις 5.537.500 για το 2019 έναντι 4.788.642 επιβατών το 2018, με το ποσοστό ανόδου να φτάνει στο 15,64%.
Νομοθετική πρωτοβουλία για Airbnb
Ζήτημα χρόνου είναι η παρουσίαση της νομοθετικής πρωτοβουλίας για τη βραχυχρόνια μίσθωση και τις πλατφόρμες τύπου Airbnb. Οι προτάσεις του υπουργείου Τουρισμού έχουν ήδη κατατεθεί και οι οριστικές αποφάσεις αναμένονται στη διυπουργική επιτροπή που θα συνεδριάσει τις προσεχείς ημέρες. Στόχος – σύμφωνα με τον κ. Θεοχάρη – είναι να εξαλειφθούν οι γκρίζες ζώνες.
Έτοιμο είναι και το νομοσχέδιο για την τουριστική εκπαίδευση και την ίδρυση Πανεπιστημίου Εφαρμοσμένων Τουριστικών Σπουδών. Η ρύθμιση θα αντιμετωπίζει συνολικά το ζήτημα της τουριστικής εκπαίδευσης σε λυκειακό και μεταλυκειακό επίπεδο καθώς επίσης και σε ό,τι αφορά τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Οι προβλέψεις του σχεδίου νόμου θα συζητηθούν αυτήν την Πέμπτη με την υπουργό Παιδείας, Νίκης Κεραμέως και εκπροσώπους του υπουργείου.
Στις προτεραιότητες του υπουργείου εντάσσεται και η ολοκλήρωση του νομοσχεδίου για τον καταδυτικό τουρισμό, στο οποίο θα συμπεριληφθούν και διατάξεις για την ασφαλή λειτουργία σε πισίνες, κλπ.
Η ενίσχυση των νησιών, τα οποία έχουν υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα από τις συνεχιζόμενες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για το υπουργείο Τουρισμό και τον ΕΟΤ, που έχουν ήδη ξεκινήσει μια «επιθετική» προβολή αυτών των προορισμών. «Πρέπει να επικεντρωθούμε στη δημιουργία θετικών ειδήσεων γύρω απ΄αυτά τα νησιά με βασικό στόχο το πως θα ενισχυθούν με αυξημένες ροές τουριστών» επεσήμανε ο κ. Θεοχάρης.
Από την πλευρά της η πρόεδρος του ΕΟΤ, Άντζελα Γκερέκου σημείωσε ότι έχει ξεκινήσει ήδη σε συνεργασία με τα γραφεία του εξωτερικού η «επιθετική προβολή του υπόλοιπου τμήματος των νησιών που είναι και το μεγαλύτερο» και παρά το γεγονός ότι τα έως τώρα μηνύματα κρατήσεων δεν είναι αισιόδοξα, θα τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα με τις Περιφέρειες και τους δήμους με ειδική εκστρατεία προβολής των νησιών.