Μεγάλη Τρίτη σήμερα και είναι αφιερωμένη στη μνεία του ιερού ευαγγελίου που αναφέρεται στη δριμύτατη καταγγελία του Ιησού κατά των θρησκευτικών αρχηγών του Ισραήλ, των Γραμματέων και των Φαρισαίων. Σύμφωνα με το χριστιανικό εορτολόγιο καθιερώθηκε να ονομάζεται Μεγάλη Τρίτη η ημέρα Τρίτη της Μεγάλης Εβδομάδας ή Εβδομάδας των Παθών του Ιησού Χριστού. Κατά τη διάρκεια της Ακολουθίας της Μεγάλης Τρίτης συνεχίζεται η ανάγνωση από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου, όπου γίνεται λόγος για τη Δευτέρα Παρουσία και την Ημέρα της Κρίσης.
Το απόγευμα της Μ. Τρίτης, στην εκκλησία ψάλλεται ένας από τους πιο δημοφιλείς όρθρους της θρησκευτικής υμνολογίας, το Τροπάριο της Κασσιανής:
Οι στίχοι:
Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή,τὴν σὴν αἰσθομένη θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,ὀδυρομένη, μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει.Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας.Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων,ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρκάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας,ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει.Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας,ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοιςὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν,κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσουςτίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.
Η εκκλησία αποφάσισε από την αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας να ψάλλεται ο όρθρος της επόμενης ημέρας για να μπορέσουν όσο είναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί να συμμετέχουν στις Ακολουθίες. Αυτός είναι και ο λόγος που επίσημα η Μεγάλη εβδομάδα ξεκινά μια μέρα πριν, καθώς ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας ψάλλεται το βράδυ της Κυριακής των Βαϊων και ομοίως συμβαίνει και με τις υπόλοιπες ημέρες.
Τη Μ. Τρίτη έχουμε και τη γνωστή παραβολή των Δέκα Παρθένων (παρανύμφων), οι οποίες περίμεναν τον γαμπρό. Όπως αναφέρει το Ευαγγέλιο, οι δέκα ήταν φρόνιμες και είχαν αρκετό λάδι για τις λάμπες που θα χρησιμοποιούσαν κατά την διάρκεια της αναμονής τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν «ανόητες» και έφεραν μαζί τους μόνο τους λαμπτήρες τους, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να αποκλειστούν από τη γιορτή. Η παραβολή αυτή μας καλεί να είμαστε προετοιμασμένοι για την Ημέρα της Κρίσης.
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τρίτης θυμόμαστε και την Παραβολή των Ταλάντων, σύμφωνα με την οποία ο αφέντης (Θεός) εμπιστεύτηκε την περιουσία (χαρίσματα) Του στους δούλους Του, δίνοντας σε άλλους περισσότερα και άλλοι λιγότερα. Κάποιοι τα καλλιέργησαν και τα αύξησαν, όμως ο ένας ήταν οκνηρός και έθαψε το μοναδικό τάλαντο που του δόθηκε, με αποτέλεσμα ο αφέντης τελικά να του το πάρει και να τον δώσει στον άλλον που δούλεψε πιο σκληρά και αύξησε την περιουσία του. Η παραβολή αυτή αναφέρεται στα χαρίσματα που μας δίνει ο Θεός και μας θυμίζει ότι πρέπει να εργαζόμαστε σκληρά για να τα καλλιεργούμε.
Τα έθιμα της Μεγάλης Τρίτης
Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, τη Μεγάλη Τρίτη φτιάχνονται τα κουλουράκια και τα τσουρέκια. Η νηστεία συνεχίζεται, ενώ για πολλούς είναι η τελευταία ημέρα που τρώνε λάδι.
Το βράδυ ψάλλεται το τροπάριο της Κασσιανής.
Στην Ιερισσό της Χαλκιδικής έχουν το έθιμο «Του μαύρου νιου τ’ αλώνι». Μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την εκφώνηση του πανηγυρικού, οι γεροντότεροι αρχίζουν το χορό. Σιγά-σιγά πιάνονται όλοι οι κάτοικοι και συχνά ο χορός έχει μήκος τετρακόσια μέτρα. Τραγουδούν και χορεύουν όλα τα πασχαλινά τραγούδια και τελειώνουν με τον «Καγκέλευτο» χορό, που είναι η αναπαράσταση της σφαγής 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του 1821. Κατά τη διάρκεια της γιορτής μοιράζεται καφές που βράζει σε μεγάλο καζάνι «ζωγραφίτικος», τσουρέκια και αυγά.
